Porturako sarbidea- Planak anbizio handiko helburuak finkatzen ditu, eta bereziki nabarmentzen ditu jasangarritasunean egindako aurrerapenak, energia-iturri berriztagarriei lotutako kaien elektrifikazioa eta portu-ingurunean karbono-aztarna murriztea bezalako proiektuekin.
- Kai Mutur Nagusiaren bigarren faseko lanak bultzatu ditu % 92ko okupazio-mailak, trafikoak eta enpleguak ekarriko dituzten proiektu berriak hartzeko.
Bilboko Portuko Agintaritza (BPA) aurrera egiten ari da 2023-2026 Plan Estrategikoan ezarritako helburuak lortzeko bidean. Portuko Komunitateko eta interes-taldeen 70 ordezkarien artean hausnarketa estrategiko baten ondoren sortu zen plan estrategikoa, eta “oso asmo handikotzat” jo zen. Planaren indarraldiaren erdialdean, 2024ko betetze-mailaren azterketa egin da, eta, horren arabera, aurrerapen garrantzitsuak egiten ari dira ekintza-lerro guztietan, batez ere ingurumen-jasangarritasunean eta jasangarritasun ekonomiko-finantzarioan, baita pertsonetan, ezagutzan eta talentuan ere.
BPAren balio-proposamena hiru premisatan oinarrituta eraiki zen.
- Portu Berdea. Portuko bezeroak trantsizio energetikoak eragindako inpaktuei aurre egitera bultzatzea eta laguntzea.
- Portu lehiakorra. Lurraldeko industriaren lehiakortasunari eustea, azpiegiturak eta zerbitzuak haien behar eta eskakizunetara egokituz.
- Portu arduratsua. Gizarte- eta ekonomia-inguruneari laguntzeko ahalegina areagotzea, gizartearen aurrean balioa emango zaiola bermatuz.
Horretarako, bost Lan-ardatz finkatu ziren (hiru kanpokoak eta bi barnekoak), eta haietan biltzen dira Plana indarrean dagoen bitartean garatu beharreko 80 ekintza-lerro baino gehiago. Ardatz bakoitzean lortutako emaitzak onak dira, Plan horretan ezarritako eskakizun handiak eta egoera ekonomikoa eta geopolitikoa kontuan hartuta. Hona hemen bost Ardatz horietako bakoitzaren bilakaera:
- INGURUMEN-ERREFERENTEA.
Azken urteotan, Bilboko Portuko Agintaritzak hamahiru jarduera egin ditu trantsizio energetikoaren arloan. 2024an, aurrerapauso hauek eman dira, besteak beste: OPS (kaien elektrifikazioa) ezartzeko inbertsioa onartzea eta lanak hastea; sistema horrekin bultzatzen diren ontziak gas natural likidotuz hornitzea; kanpoko argiztapen-sarean led teknologia bidezko argiztapen eraginkorra hornitzea eta instalatzea; eta jardunbide egokien arloan emakidadunekin indarrean dauden hitzarmenak.
Halaber, airearen kalitatea hobetu da, eta portu-inguruneko karbono-aztarna murriztu da; bi kasuetan, parametroak % 27 jaitsi dira. Azkenik, Portuko Agintaritzak lanean jarraitzen du energia berriztagarriaren autohornikuntza-eredu energetiko bat garatzeko, hidrogeno berdea bultzatuz eta terminalak saneamendu-sarera konektatzeko Uren Partzuergoarekin lankidetzan.
Kaien elektrifikazioa garatzeari dagokionez, alde batetik, lehen fasea martxan dago jada, eta 2026ko hasieran amaituko da. 4.477.694 euroko inbertsioa eskatuko du eta Suspertze eta Erresilientzia Mekanismoaren 4,3 milioiko dirulaguntza du.
Bigarren fasea lizitaziora atera da 55,4 milioi euroren truke eta eskaerak aurkezteko epea otsailaren 18an amaitu da. ‘Europa Konektatzen’ mekanismoak (CEF funtsak) partzialki finantzatzen du, eta gainerakoa Bilboko Portuko Agintaritzaren funts propioek. Halaber, Europako Inbertsio Bankuarekin (EIB) 80 milioiko mailegua sinatu dut, eta horren zati bat proiektu hori finantzatzeko erabiliko dute. Bigarren fase hau 2027an egongo da prest. Kontsumitutako energiaren zati bat energia berriztagarrietatik etorriko da, hala nola plaka fotovoltaikoetatik. Une honetan, 15,6 milioiko lizitazioan dago proiektu hori.
- ESPEZIALIZAZIO ADIMENDUNA ETA BALIOA SORTZEA
Bigarren Ardatz hori, batez ere negozioari eta trafikoei lotua, oso positiboa izan da. Bilboko Portutik 34,4 milioi tona esportatu edo inportatu ziren 2024an, hau da, 2023an baino 1,6 milioi tona gehiago, tokiko trafikoa eta hornidura kontuan hartu gabe. Bilboko Portuaren hazkundea +% 5ekoa izan da ehunekotan, interes orokorrekotzat jotzen diren 48 portuen batezbestekoa (+% 2,7) baino handiagoa.
3. ZERBITZU ETA AZPIEGITURA BEREIZGARRIAK.
Hirugarren Ardatz honen helburua da bezeroentzako balio erantsi handiko zerbitzuen eskaintza indartzea. Horretarako, BPAk monitorizatu eta sustatu egiten du azpiegituren eta lurreko konexioen garapena, intermodalitatea handitzeko, porturako eta lurralderako funtsezko zerbitzu gisa. Digitalizazioari dagokionez, BPAren estrategiarekin bat datozen ibilbide-orriarekin eta berrikuntza-proiektuekin jarraitzen da.
Bestalde, Portuko lurzoruaren okupazio-maila % 92ra iritsi da 2024ko ekitaldiaren amaieran, eta ehuneko hori % 97ra igoko da 2025erako konprometitutako azalerak ere kontuan hartzen baditugu. Horrek hazkunde-aukerak mugatzen ditu. Hori arintzeko, BPAk 55,14 milioi inbertitu ditu Kai Mutur Nagusiaren bigarren fasean. Lanak iazko azken hiruhilekoan hasi ziren eta 2027an amaituko dira.
Bi kai berritan (A-3 kaia eta A-4 kaia) banatutako 1.011 m-ko atrakatze-linea berria egingo da, eta 310.000 m2-ko azalera sortuko da. Kai horiek egiteko, hormigoi armatuzko 18 kaxa eraiki eta ainguratuko dira, eta paramentu bertikal bat eratuko da, atrakatze-lerro berria gauzatzeko eta etorkizuneko zabalguneko betelanei eusteko. Kaiaren betetzea ekonomia zirkularraren adibide argia izango da. Alde batetik, mantentze-lanetako dragatze-lanetatik lortutako materiala erabiliko du; eta, bestetik, Lamiakoko Ibai-azpikoaren proiektuaren eta Trenbidearen Hegoaldeko Saihesbidearen gauzatzean sortutako material-soberakinak erabiliko ditu laster.
4. PERTSONAK, EZAGUTZA ETA TALENTUA.
BPAk etorkizuneko gaitasunak garatzeko helburuak bete ditu, ezagutzaren transferentzia eta talentu berriaren erakarpena bermatuz. Nabarmentzekoak dira erakunde barruan egiten diren zeharkako proiektuak, lankidetza-kultura eta Bezeroarengana bideratua sustatzen dutenak; ezagutza-arlo kritikoetan (digitalizazioa, trantsizio energetikoa, proiektukako lanaren metodologia…) trebatzeko programak; barne- eta kanpo-komunikazioko plan korporatiboaren betetze-maila; eta, azkenik, sektore akademikoekin egiten diren ekitaldiak.
5. JASANGARRITASUN EKONOMIKO-FINANTZARIOA.
Bosgarren eta azken Ardatzaren helburua da oreka ekonomiko-finantzarioari eustea, portu-azpiegitura garatzen jarraitzeko eta portuari zerbitzu berriak emateko. Alde horretatik, helburuen betetze-maila handia da. Alde batetik, 2024an negozio-zifra 76,7 milioikoa izan da; 2023an, berriz, 68,7koa, hau da, % +11,60ko hazkundea izan da. Europako Inbertsio Bankuarekin duen zorra 35,6 milioikoa da, eta diruzaintzako saldoak 67,8 milioikoak dira. Sortutako baliabideak (EBITDA) 37,4 milioikoak dira.
